Σχεδιαγράμματα Ιστορίας ενοτήτων 35,36,37,38,39

Νεότερη και σύγχρονη ιστορία                     Γ  ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ

Ενότητα 35   Οι διεκδικήσεις της Αντάντ και της Ελλάδας στην Οθωμ. αυτοκρατορία

Συνθηκολόγηση σουλτάνου 1918: η Οθωμανική αυτοκρατορία υπό κατοχή

-Ελληνικές διεκδικήσεις:

1.Κωνσταντινούπολη

2.Δυτική Μικρά Ασία με κέντρο τη Σμύρνη

3.Ανατ.Θράκη

4.Ιμβρος και Τένεδος

-Για να προωθήσει ο Βενιζέλος τις διεκδικήσεις:

1.ελληνικές δυνάμεις συμμετείχαν στην κατάληψη της Κων/πολης

2.έστειλε υπόμνημα στο συνέδριο του Παρισιού

3. ελλην. στρατός στο πλευρό της Αντάντ και του τσάρου εναντίον των μπολσεβίκων

Η Βρετανία υποστήριζε τα ελληνικά αιτήματα διότι:

1.η ελληνική στρατιωτική παρουσία στη Μ.Ασία θα αναχαίτιζε τις ιταλικές επιδιώξεις στην περιοχή

2.η Ελλάδα θα παρείχε στήριξη στις βρετανικές δυνάμεις στα Στενά

-2 Μαϊου 1919:με εντολή των συμμάχων οι ¨Ελληνες αποβιβάζονται στη Σμύρνη και καταλαμβάνουν έκταση 17.000 τετρ.χλμ.

Αντιδράσεις:

Έλληνες:ενθουσιασμός

Τούρκοι:αρνητική αντίδραση-επεισόδια με νεκρούς και τραυματίες

Ιταλοί:δυσαρεστήθηκαν –υποστήριζαν τις τουρκικές επιθέσεις

Νεότερη και σύγχρονη ιστορία                     Γ  ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ

Ενότητα 36     Ο ελληνισμός της δυτικής Μικράς Ασίας και του Πόντου

Ενίσχυση του πληθυσμού της Μ.Ασίας στα μέσα του 19^ου αιώνα:

Μετανάστευση Ελλήνων από άλλες περιοχές .λόγω:

1.θετικών οικονομικών προοπτικών

2.των μεταρρυθμίσεων του Χάτι χουμαγιούν

                       ò

Πληθυσμιακή υπεροχή των μουσουλμάνων εκτός της πόλης της Σμύρνης (400.000 Έλληνες).Σημαντική παρουσία Ελλήνων σε Αϊβαλί,Αϊδίνι,Προύσα,Κυδωνίες

Οι Έλληνες της Μ. Ασίας

■ ήταν οργανωμένοι σε ελληνορθόδοξες κοινότητες

■εκπροσωπούνταν στις οθωμανικές αρχές με τους προκρίτους και αρχιερείς τους

■είχαν έντονη παρουσία. 

■ασχολούνταν με το εμπόριο και τις επιχειρήσεις

■λειτουργούσαν ελληνικά σχολεία, πολιτιστικοί και αθλητικοί σύλλογοι

■είχαν τυπογραφεία και εξέδιδαν εφημερίδες και βιβλία

Στον Πόντο

•  υπήρχαν ακμάζουσες ελληνικές κοινότητες
• ασχολούνταν με την αγροτική οικονομία και το εμπόριο
• εμπορικά κέντρα: Τραπεζούντα, Κερασούντα, Σαμψούντα
• «Φροντιστήριο»Τραπεζούντος :κέντρο  ελληνικής παιδείας της περιοχής

Διωγμοί του μικρασιατικού ελληνισμού από το 1913

1. επικράτηση του τουρκικού εθνικισμού (Νεότουρκοι)
2. ισχυρά γερμανικά συμφέροντα (ενάντια σε Έλληνες,Αρμένιους και Εβραίους

• εκτοπισμοί 150.000 Ελλήνων στην ενδοχώρα
• τάγματα εργασίας (αμελέ ταμπουρού)-αγγαρείες και λατομεία στο εσωτερικό της χώρας                               ò

                                        εξόντωση χιλιάδων Ελλήνων-Αρμενίων

Αυτοδιάθεση των λαών 1918→αυτονομιστική κίνηση των Ελλήνων του Πόντου

1920 συνθήκη των Σεβρών:ίδρυση ομόσπονδου ποντοαρμενικού κράτους

Νεότερη και σύγχρονη ιστορία                     Γ  ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ

Ενότητα 37         To τουρκικό εθνικό κίνημα

-Ηττα Οθωμανικής αυτοκρατορίας - παρουσία στρατευμάτων της Αντάντ προκάλεσαν :

    -αισθήματα ταπείνωσης

    -διαδηλώσεις

    -άρνηση αξιωματικών να παραδοθούν

Η οργάνωση της τουρκικής αντίστασης

 Ο Μουσταφά Κεμάλ (1881-1938) οργανώνει κίνημα αντίστασης στα βάθη της Ανατολής

1919 Αμάσεια Πόντου→στόχος η δημιουργία τουρκικού εθνικού κράτους

1919 Συνέδρια Ερζερούμ και Σεβάστειας από όλες τις αντιστασιακές οργανώσεις

          -  αποδεκτοί οι στόχοι του Κεμάλ-ο ίδιος αναμφισβήτητος ηγέτης

          -  οι βάσεις για  εθνική διακήρυξη –πολιτικό πρόγραμμα ανεξαρτησίας

Έδρα η Άγκυρα.

Ο σουλτάνος και οι Δυνάμεις αντιμετωπίζουν το κίνημα ως ανταρσία.

Ο Κεμάλ κυριαρχεί και επιβάλλει τις θέσεις του

-Πλειοψηφούν οι κεμαλικοί, στη Βουλή → αποδοχή του Εθνικού Συμβολαίου (1920)→ οι Βρετανοί διαλύουν τη Βουλή.

-ο Κεμάλ συγκαλεί την Α΄Μεγάλη Εθνοσυνέλευση της Τουρκίας στην Άγκυρα και

• Ψηφίζει Σύνταγμα –το όνομα της χώρας: ΤΟΥΡΚΙΑ
• Καταργείται ο θρησκευτικός χαρακτήρας και θεσπίζεται το κοσμικό κράτος
• Ο Κεμάλ :αρχηγός του κράτους και πρωθυπουργός
• Η νομοθετική εξουσία ασκείται από τη Μεγάλη Εθνοσυνέλευση

Η δράση του Κεμάλ

• Διάλυση του Ποντοαρμενικού κράτους 1920
• Στρέφονται εναντίον της Μ. Ασίας .

                                                  

 

Νεότερη και σύγχρονη ιστορία                     Γ  ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ

Ενότητα 38          Ο μικρασιατικός πόλεμος (1919-1922)

-Απόβαση ελληνικού στρατού και ελληνική διοίκηση στη Σμύρνη(ύπατος αρμοστής Αρ. Στεργιάδης).Οι ελληνικές αρχές επιτέλεσαν σημαντικό έργο σε όλους τους τομείς και βοήθησαν στην εγκατάσταση των προσφύγων.

-Καλοκ. 1920 ο ελ. στρατός κατέλαβε εδάφη της Μ. Ασίας, Αν.Θράκης, Σμύρνη σε βάθος 100-150χ.μ.

-Τούρκοι :απορρίπτουν τη Συνθήκη των Σεβρών → επιφυλακτικότητα Αντάντ

-Απόπειρα δολοφονίας Βενιζέλου, δολοφονία Ι. Δραγούμη → τεταμένη ατμόσφαιρα

-Εκλογές Νοεμ. 1920→ ήττα φιλελευθέρων(ο λαός είχε κουραστεί)

Κυβέρνηση Γούναρη (τερματισμός πολέμου), δημοψήφισμα (νοθεία) → επιστροφή Κων/νου(Δεκ.1920).

-Επιστροφή βασιλιά(πολέμιου της Αντάντ) +αύξηση της δύναμης του κεμαλικού κινήματος → Οι μ. δυνάμεις επανεξετάζουν τη θέση τους :Γαλλία και Ιταλία υπογράφουν συνθήκες με τον Κεμάλ για αποχώρηση των στρατευμάτων τους με αντάλλαγμα παραχώρηση προνομίων. Η Ελλάδα έχει μόνο αγγλική διπλωματική στήριξη.

-Η φιλοβασιλική κυβέρνηση δεν τήρησε την υπόσχεση της για τερματισμό του πολέμου και κάνει επίθεση στη Μ.Ασία. Φτάνει μέχρι το Σαγγάριο, αλλά μετά από ισχυρή αντίσταση των κεμαλικών  → υποχωρεί στη γραμμή Εσκί-σεχιρ ,Κιουτάχεια, Αφιόν-Καραχισάρ.

-Αντιπολίτευση στην Αθήνα(Παπαναστασίου :Δημοκρατικό Μανιφέστο )

-13 Αυγ.1922 τουρκική επίθεση→  κατάρρευση ελλην. άμυνας, εισβάλουν  στη Σμύρνη(27 Αυγ. 1922), την καίνε και Έλληνες και Αρμένιοι σφάζονται → προσφυγιά.

  

Νεότερη και σύγχρονη ιστορία                     Γ  ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ

Ενότητα 39        Εξελίξεις σε Ελλάδα και Τουρκία μετά τον μικρασιατικό πόλεμο

-Το κίνημα του 1922

Στη Χίο και Μυτιλήνη από το στρατό –Ν.Πλαστήρας ,Σ.Γονατάς-αποβίβαση στο Λαύριο

Αιτήματα: α)παραίτηση βασιλιά και διάλυση της βουλής

                 β) νέα κυβέρνηση έμπιστη στην Αντάντ

                 γ) ενίσχυση του μετώπου στη Θράκη

Εγκαταλείπει τη χώρα ο Κων/νος-βασιλιάς ο Γεώργιος Β΄-επαναστατική κυβέρνηση

-Η ανακωχή των Μουδανιών (Οκτώβριος 1922)

Πιέσεις της Αντάντ + απειλές κεμαλικών για νέο πόλεμο ð ανακωχή

Η Ανατ. Θράκη ενσωματώνεται στην Τουρκία(εκκένωση από στρατό και πληθυσμό)

-Η δίκη των έξι

Έκτακτο στρατοδικείο-εκτέλεση πολιτικών και στρατιωτικών που θεωρήθηκαν υπεύθυνοι της ήττας

Η συνθήκη της Λοζάνης  24 Ιουλ.  1923

Εκπρόσωπος της Ελλάδας ο Ελευθέριος Βενιζέλος

Στην Τουρκία:Μικρά Ασία-Ίμβρος-Τένεδος- Ανατ.Θράκη

Σύμβαση ανταλλαγής πληθυσμών(εξαιρ. Πατριαρχείο Κων/λης, Έλληνες Κων/λης, Ίββρου, Τενέδου και μουσουλμάνοι Δ. Θράκης )

  

-Κοινωνικές και πολιτικές εξελίξεις στην Ελλάδα

Προβλήματα :επιδείνωση οικονομίας, αποκατάσταση πολεμιστών και προσφύγωνð

Απαλλοτρίωση και διανομή γαιών σε πρόσφυγες και ακτήμονες

Απεργίες

Γρηγοριανό ημερολόγιο

Εκλογές 1923:Φιλελεύθεροι-Έξωση του βασιλιά

-Τουρκία

Πρόεδρος ο Κεμάλ-αποπομπή του σουλτάνου

Κοσμικό-λαϊκό κράτος δυτικού τύπου :υγεία, εκπαίδευση, κατάργηση πολυγαμίας, λατινικό αλφάβητο, δικαίωμα ψήφου στις γυναίκες, κατάργηση φερετζέ και φεσιού, οικογενειακά επίθετα κλπ → Απήχηση στις μεσαίες και ανώτερες τάξεις.

Ενότητα  44

Το προσφυγικό ζήτημα στην Ελλάδα κατά το Μεσοπόλεμο

Προσφυγικό ζήτημα:Στέγαση και επαγγελματική αποκατάσταση των προσφύγων

Ίδρυση ΕΑΠ (1923-1930) -750.000 πρόσφυγες στη Μακεδονία και τη Θράκη (διαθέσιμες γαίες και τόνωση του πληθυσμού)

Προσφυγικοί συνοικισμοί στην Αθήνα και τον Πειραιά

Αρνητική συμπεριφορά των γηγενών στους πρόσφυγες

Επιδράσεις;

1. εγκατάλειψη της Μεγάλης Ιδέας
2. ενίσχυση του πληθυσμού στη Β. Ελλάδα – εθνική ομοιογένεια
3. πολιτικά βενιζελικοί οι πρόσφυγες→ενίσχυση πολιτικών και κοινωνικών αγώνων
4. αναζωογόνηση της αγροτικής οικονομίας-του εμπορίου-της βιομηχανίας
5. εμπλουτισμός του πολιτισμού-νέα πνοή στα γράμματα και τις τέχνες