Χρονικές Προτάσεις

ΧΡΟΝΙΚΕΣ ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ

Ας θυμηθούμε τις χρονικές προτάσεις στα νέα ελληνικά:

Παραδείγματα

Ποια χρονική βαθμίδα εκφράζουν οι χρονικές προτάσεις (προτερόχρονο, σύγχρονο, υστερόχρονο):

·         Αφού έπλυνε τα χέρια του, έφαγε.

·         Ενώ έτρωγε, μου μιλούσε.

·         Κάτσε, μέχρι να φύγεις.

Μελετήστε τους χρονικούς συνδέσμους που εκφράζουν τις χρονικές βαθμίδες στα αρχαία ελληνικά:

___________________________________________________________________________

ὡς

ἐπεί       = όταν, αφού

ἐπειδή                                 ΟΡΙΣΤΙΚΗ                                                Προτερόχρονο

ἀφ’ οὗ

ἀφ’ ὅτου

ἐξ οὗ              = από τότε που

ἐξ ὅτου

πρίν

___________________________________________________________________________ὁπότε

ἡνίκα            = όταν

ὁπηνίκα

ὁσάκις                                                                                                       Σύγχρονο

ὁποσάκις =όσες φορές

ἐν ᾧ

ἕως

ἔστε         =έως ότου { Οριστική ΕΝΣ ή ΠΡΤ}

ἄχρι

μέχρι

___________________________________________________________________________

ἕως

ἄχρι    = έως ότου   Οριστική Αορίστου ή  Υποτακτική ή Ευκτική                                                                        

μέχρι                                                                                                         Υστερόχρονο                                                 

πρίν [+ απαρέμφατο]

__________________________________________________________________________

Στα παρακάτω παραδείγματα να εντοπίσετε τις χρονικές προτάσεις, τον τρόπο εισαγωγής και εκφοράς και το συντακτικό τους ρόλο:

Ἐπεὶ δ’ ὁ χειμὼν ἔληγεν, οἱ Ἀθηναῖοι ἔπλευσαν εἰς Προκόννησον.

Ἐμάχοντο, μέχρι οἱ Ἀθηναῖοι ἀπέπλευσαν.

Ἐπεὶ δὲ τὰ ἐν Λαμψάκῳ κατεστήσατο,  ἔπλει ἐπὶ τὸ Βυζάντιον καὶ Καλχηδόνα.

Ἡνίκα δείλη ἐγένετο, κονιορτὸς ἐφάνη.

Ἐχώρουν διὰ τῶν Σικελῶν, ἕως ἀφίκοντο εἰς Κατάνην.

Ὅτε οἱ πολέμιοι ἀνεχώρησαν, τρόπαιον ὡς νενικηκότεςἱδρύσαμεν.

Ἐπειδὰν ἔλθωσιν, ἕξομεν τὰ ἐπιτήδεια.

Ὅταν πλεῖστά τις ἔχῃ, τότε πλεῖστοι τούτῳ φθονοῦσιν.

Ἐγὼ δὲ ὁπόταν καιρὸς ᾖ ἥξω πρὸς ὑμᾶς.

Μνήσθητί μου, Κύριε, ὅταν ἔλθῃς ἐν τῇ βασιλείᾳ σου.

Καὶ ὁπότε τις ἀσθενήσειεν, ἐπεσκόπει Κῦρος.

Ὁσάκις Ἀθήναζε ἀφικοίμην,  ἐπανηρώτων τὸν Σωκράτη.

Ὁπότε βουληθείητε, οὐ χαλεπῶς εἰρήνην ἂν ποιήσαιτε.

Ἤλπιζον ὑπὸ τῶν σφετέρων παίδων γηροτροφηθέντες, ἐπειδὴ τελευτήσειαν

τὸν βίον, ταφήσεσθαι.